Farma fotowoltaiczna.
Czym jest i jak działa?
Słowo „farma” kojarzyło się przede wszystkim z hodowlą zwierząt. Jednak coraz częściej słyszymy o farmach energii. Jak działają i czy mogą powstać w każdym miejscu?
Farma fotowoltaiczna
– gdzie może zostać ulokowana?
Farma fotowoltaiczna to miejsce, gdzie na wydzielonej przestrzeni umieszcza się instalacje fotowoltaiczne podobne do tych, które widzimy na dachach i elewacjach budynków. Jest ich jednak znacznie więcej – liczba znajdujących na farmie paneli idzie w dziesiątki, a czasami nawet setki sztuk.
Powstają one na płaskim terenie, aby mogły w pełni odbierać energię słońca. Grunt ich przytwierdzenia musi zaliczać się do klasy IV (może również być niższa). Z tego powodu farmy fotowoltaiczne zajmują często miejsca nieużytków rolnych. Jednak nie na każdym nieużytku można taką postawić.
Przepisy dotyczące ich stawiania na terenie Polski precyzują warunki, które musi spełniać teren, aby nadawał na farmę fotowoltaiczną: obszar musi mieć powierzchnię wynoszącą co najmniej dwa hektary, nie może być na nim budynków ani drzew (rzucałyby cień, który wpływałby negatywnie na wydajność instalacji), a do najbliższej linii energetycznej średniego napięcia może być maksymalnie 200 metrów. Ważne: grunt, na którym stanie farma, musi być własnością osoby, która ją stawia.
Farmę fotowoltaiczną może – teoretycznie – założyć każdy. Całą procedurę uściślają przepisy prawa budowlanego. Pozwolenie nie jest potrzebne, gdy moc farmy nie przekracza 50 kW. Powyżej tego wymagane jest zezwolenie oraz projekt wykonawczy instalacji i stosowana dokumentacja przyłączeniowa wystawiana przez zakład energetyczny. Jeśli farma nie będzie kolidować z planem zagospodarowania przestrzennego, można ją budować. Jeśli koliduje – należy uzgodnić budowę z MPZP. Niezależnie od mocy farmy należy uzyskać decyzję środowiskową.
Farma fotowoltaiczna
– po co w ogóle się je zakłada?
Aby przerobić płynące ze słońca ciepło i światło na energię. Z farmy trafia ona do sieci energetycznej, gdzie jest rozprowadzana pomiędzy poszczególnych odbiorców. W zależności od ilości i wydajności mikroinstalacji można osiągnąć moc wynosząca od kilkudziesięciu KW do kilku MW. W Polsce najbardziej wydajne farmy osiągają niemal 4 KW.
Instalacje fotowoltaiczne używane na farmach tego typu są identyczne z tymi, których używa się w gospodarstwach domowych. O ile jednak tam wytwarza się energię na własne potrzeby (lub w celu zapewnienia ciepłej wody), o tyle tutaj ma ona jasne przeznaczenie – sprzedaż. W przypadku przydomowych instalacji sprzedaż wytworzonej energii do zakładu energetycznego nie jest możliwa (w zamian za to można odebrać do 80% nadwyżek w sezonach, gdy nie ma słońca), o tyle mając własną farmę – można nią handlować. W tym celu należy zyskać wymaganą ustawą o Prawie Energetycznym koncesję oraz dokonać rejestracji działalności na Towarowej Giełdzie Energii.
Ile kosztuje założenie farmy fotowoltaicznej?
Jakimi środkami należy dysponować, aby myśleć o własnej farmie? Wszystko zależy przede wszystkim od dwóch czynników: gruntu oraz planowanej mocy farmy. Jeśli nie ma się na własność odpowiedniego gruntu, należy go wykupić. Cena różni się w zależności od rejonu Polski oraz klasy ziemi. W przypadku mocy – jej planowana wysokość ma przełożenie na ilość mikroinstalacji, które należy nabyć w celu jej wytworzenia.
Przyjmuje się, że inwestycja w farmę fotowoltaiczną o mocy 1 KW to wydatek ponad 4 mln złotych. Oczywiście dzięki wspomnianym dofinansowaniom można go zmniejszyć, jednak wciąż jest to duża inwestycja. Dlatego właśnie założenie farmy fotowoltaicznej jest teoretycznie dla każdego, jednak w praktyce mało która osoba prywatna dysponuje takim wkładem. Dlatego jak na razie farmy są domeną inwestorów, jak duże koncerny czy zakłady energetyczne.
A ile można na tym zarobić? Średnia cena referencyjna wynosi ok. 430 zł/MWh dostarczonej energii. Dlatego zwrot inwestycji to okres oczekiwania wynoszący 10-12 lat. Jest to jednak inwestycja pewna – słońce świecić będzie zawsze.